نازی آبادی ها - هنر زندگی (۹۸)

سلام و درود بر والدین گرامی و صبور

به حق باید گفت مهمترین هنر ما پدر و مادرها در تمام دوران زندگی، در کنار تمام زحماتی که برای اداره امور زندگی می کشیم، کسب اطلاعات و آگاهی در مورد تربیت فرزندان و داشتن روحیه صبوری در تمام مراحل زندگیست و صدالبته و به خصوص در دورانی که فرزند ما به دوران بلوغ خودش می رسد، لازم است تا هم اطلاعات خود را افزایش دهیم و هم صبوری مان را. بر این اساس به دنبال بحث هفته گذشته که کلیاتی در مورد بلوغ بود، این هفته ویژگی های دوران بلوغ در پسران را مورد بررسی قرار می دهیم:

پسران در دوران بلوغ
ما به عنوان والدین باید کمک کننده فرزندان خود در سن بلوغ باشیم و به سوالات احتمالی پسران در زمان بلوغ پاسخ دهیم. با تغییر پسرمان ما هم باید تغییرات مطلوب نماییم. باید برای افزایش اطلاعاتمان لیستی از مواردی که در این دوره مهم هستند را تهیه نموده و با دقت بر روی آن ها بتوانیم این دوره را به صبوری هرچه بیشتر برای فرزند و البته خودمان قابل تحمل کنیم.
همانطور که قبلا هم گفته شد، پسران معمولا بین ۱۱ تا ۱۴ سالگی بلوغشان آغاز می گردد و تا ۱۷ سالگی پایان می یابد. باید توجه داشت که زودتر از ۱۱ سالگی، فرزند ما دچار بلوغ زودرس شده و دیرتر از ۱۷ سالگی دچار بلوغ دیررس شده که توصیه می شود در هر یک از این موارد به پزشک متخصص مراجعه نمایید. اولین علائم جسمی در آغاز بلوغ همان روئیدن موهای نرم در زیر بغل و ناحیه آلت تناسلی است. با شروع این تغییرات، رفتار و روحیات پسران دستخوش تغییر و تحولات جدی می شود و بر روی بسیاری از چیزها تاثیر خود را می‌گذارد.
در نوجوانی و بلوغ پسران، آن‌ها می‌توانند گرایش سیاسی و حتی دینی خود را پیدا کنند، گاهی رفتارهای نامطلوب از خود نشان می‌دهند و برای جلب توجه، دعوا کردن را در اولویت قرار می‌دهند، بعضی از آن‌ها به سیگار کشیدن روی می‌آورند و یا بسیار گوشه‌‌گیری می کنند. اکثر پسرها در این سن ترجیح می دهند تا بیشتر وقت خود را با دوستانشان بگذرانند و کمتر به خانواده خود اهمیت می دهند و به حضور در جمع دوستانشان بیشتر تمایل نشان می دهند.

یادمان باشد اگر ما والدین با این رفتارها مواجه شدیم، هیچ وقت آنها را از خود نرانیم و سعی نکنیم آن ها را به کاری که علاقه ندارند، مجبور کنیم چرا که جز نتیجه عکس نتیجه ای به همراه نخواهد داشت. ما به عنوان یک خانواده ای که با نوجوانی و بلوغ پسران سر و کار داریم، باید سعی کنیم به آن‌ها مسئولیت‌پذیری را با عمل خودمان یاد دهیم.از مهمترین کارها در این دوران نحوه ی گفتگو با نوجوان پسر است. بسیار رایج است که فرزندان در دوران نوجوانی رابطه خوبی با والدین نداشته باشند؛ بخصوص پسران که در برقراری ارتباط کلامی هم بسیار ضعیف هستند. این موضوع عجیبی نیست که صحبت کردن با پسران نوجوان برای ما والدین به چالشی بزرگ تبدیل شده باشد. بنابر این بهتر است از قبل به او اطلاع دهیم که چه زمانی و در مورد چه موضوعی می‌خواهیم با او صحبت کنیم. این کار به او زمان لازم برای پردازش و جمع بندی افکارش را می‌دهد و بهتر پای گفتگو با ما می نشیند.

همچنین بهتر است قبل از گفتگو از سیر بودن او مطمئن شویم. این که آیا چیزی خورده است؟ همه ما رابطه بین گرسنگی و تحریک‌پذیری را تجربه کرده‌ایم. البته اطمینان از سیر بودن فقط مربوط به بداخلاقی پسر نوجوان‌مان نمی‌شود بلکه سطح قند خون ثابت موجب تمرکز او در طول گفتگو شده و ادامه آن را امکان پذیر می سازد. اگر ما حرف های خود را کوتاه، واضح وشفاف بگوییم و به پسر نوجوان مان اجازه دهیم حرف بزند و به حرف های ما پاسخ دهد حتما نتیجه بهتری می گیریم. بیان نکات مشخص و ملموس، سوء تفاهم را در هر رابطه ای کاهش می‌دهد. همچنین، اجازه دادن به پسر نوجوان برای پاسخ دادن، به او این اطمینان را می‌دهد که از طرف ما والدین شنیده و درک می‌شود. دقت داشته باشیم که به هنگام گفتگو احساسات خود را کنترل کنیم. گاهی ممکن است از دست پسر نوجوان خود ناامید و عصبانی شویم اما فریاد زدن، تحقیر کلامی یا تنبیه فیزیکی او، ما را به نتایج بسیار بدتری می رساند و اوضاع را پیچیده تر و وخیم تر می کند.
پسر نوجوان ما این رفتارهای پرخاشگرانه را "حمله علیه خود" تعبیر می‌کند و واکنشش به آن "جنگ" یا "گریز" است که هیچکدام اصلا جالب نیستند! قبلآ هم گفته بودیم که بهتر است هنگام گفتگو با پسر نوجوان مان با او قدم بزنیم و یا در میان انجام دادن یک کار مشترک گفتگو کنیم. آنها در این شرایط هوشیارترند و تماس چشمی کمتری بین ما برقرار می شود که مناسب تر است. دقت کنیم که هیچوقت آنها را مجبور نکنیم بنشینند و به حرف های ما توجه کنند! حتما در لابلای گفتگومان سعی کنیم پسرمان را تأیید کنیم و این که ما طرف او هستیم، به او اعتماد داریم و از او حمایت می‌کنیم. اگر پسر نوجوان مان احساس کند ما در تیم او هستیم، قطعاً راحت‌تر راهنمایی‌های ما را می‌پذیرد و در موقعیت‌های حساس برای در میان گذاشتن مشکلش بیشتر به ما اعتماد می‌کند.

یادمان باشد که همان دم منتظر پاسخ او نباشیم و می توانیم پس از چند روز بازهم در مورد صحبت ها و نتایج گفتگومان با پسرمان به صحبت بپردازیم. ذهن نوجوانان گاهی به زمان لازم برای پردازش صحبت ها و گفتگوها نیاز دارد. می بینیم که کار تربیت فرزند در بیشتر موارد برمی گردد به رابطه کلامی که با او برقرار می کنیم، هرقدر در این رابطه کلامی بهتر عمل کنیم، می توانیم امیدوار باشیم که در تربیت نوجوان مان موفق تر خواهیم بود.

تهیه، تنظیم و اقتباس:
فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مشاور امور خانواده

پیام زندگی (94)