در زندگی، رسیدن به مرحله ی ازدواج، می تواند یکی از شیرین ترین مراحل تلقی گردد. مرحله ای که در آن زندگی مجردی قرار است به زندگی متاهلی تبدیل شود و از این پس مسیر زندگی را با همسفری که در تمامی مسائل زندگی همراهمان است طی خواهیم کرد. همین همسفری و تبدیل شدن زندگی مجردی به متاهلی، خودش کلی کار و راز و رمز دارد که تاکنون در همین مباحث هنر زندگی به خیلی از آن موارد پرداخته ایم. مواردی از قبیل اینکه ضرورت دارد تا به دنبال همسری باشیم که در خیلی از زمینه ها با ما کفویت و همتایی داشته و همراهمان باشد. گفتیم که برای دستیابی به این شناخت و برای ازدواج و متأهل شدن ابتدا باید خودمان را بهتر و اصولی تر بشناسیم و همچنین در مورد همسر آینده ی خود و خانواده اش نیز به شناخت خوبی برسیم. قبلا در مورد شناخت همسر آینده و راهکارهای آن و همچنین ضرورت شناخت خانواده اش گفته ایم و امروز در مورد راهکارهای شناخت خانواده همسر ورود می کنیم.
راهکارهایی برای شناختن خانواده ی همسر آینده
قبلا هم گفته بودیم که ازدواج فقط وصلت دو نفر نیست، بلکه وصلت ۲ خانواده است. پس خیلی بهتر است تا خانواده ها سعی کنند از یکدیگر شناخت نسبی پیدا نمایند. آنها میتوانند مدت محدودی (مثلاً سه ماه) با یکدیگر رفتوآمد و نشست و برخاست داشته باشند، حتی در صورت امکان، رفتن به یک مسافرت کوتاهمدت نیز میتواند برای شناخت قبل از ازدواج مفید می باشد. خانواده ها باید در این مدت با خلقوخو ،آدابورسوم و روحیات یکدیگر آشنا شوند. در این مدت خانواده ها باید اخلاق یکدیگر را ارزیابی نموده و تشابهات و اختلافات یکدیگر را بیابند و در این موارد با فرزند خود که می خواهد ازدواج کند گفتگو کنند.
در پایان این گفتگوها، خانواده ها به همراه فرزندشان باید در مورد ازدواج تصمیمگیری کنند، آیا دو خانواده میتوانند در آینده با کمترین اختلافات با یکدیگر مراوده و رفتوآمد نمایند؟ خلقوخو و آدابورسوم فرهنگی و اجتماعی آنها چقدر به هم نزدیک است؟
درنهایت دو خانواده تصمیم نهایی را میگیرند. درصورتیکه تصمیم خانواده ها مبنی بر صورت پذیرفتن این ازدواج باشد، می توانند آماده ورود به مرحله بعدی شناخت قبل از ازدواج شوند. نکته ای که تذکرش در اینجا می تواند مفید باشد این است که در این مدت نیازی به اطلاع دادن به فامیل و اقوام نیست و لازم نیست آنها را در جریان مراسم خواستگاری و رفتوآمدهای خانوادگی قرار دهیم. البته برخی از بزرگان و بستگان درجهیک را میتوان در جریان قرار داد ولی نیازی به اطلاعرسانی عمومی نیست.
مرحله ی بعدی برای شناخت بیشتر در مورد خانواده همسر آینده می تواند تحقیقات محلی در مورد آنها باشد. بهتر است برای انجام این تحقیقات فردی خوش اخلاق، با حوصله و با تجربه را انتخاب نمایید که بداند چگونه صحبت کند و چگونه به سراغ افراد صالح و کسبه معتبر و خوشنام محل، همسایگان، همکاران و حتی در صورت امکان اقوام خانواده موردنظر برود و بتواند از آنها صادقانه و بهدوراز غرضورزی در خصوص خانواده موردنظر اطلاعاتی را کسب نماید. فرد محقق باید توانایی آن را داشته باشد که به شایستگی سؤالات قبل از ازدواج را مطرح، جوابها را یادداشت نموده یا به خاطر سپرده و به شما منتقل نماید. بنابر این هرگز از افراد تندخو و کمحوصله برای انجام این کار مهم استفاده نکنید. روش اینگونه تحقیقات محلی و نوع سوالات بهتر است غیرمستقیم و آزاد باشد. محققی که بتواند با فرد مورد مصاحبه خود ارتباط صمیمی و دوستانه برقرار نماید، در او احساس راحتی و امنیت ایجاد کرده و بر اساس این حس اعتماد می تواند به پاسخ های خوبی دست یابد که می تواند در تصمیم گیری نهایی به کار آید. این نتایج با رابطه خشک و رسمی امکانپذیر نیست، بلکه باید رابطهای دوستانه و غیررسمی برقرار شود.
سؤالات تحقیقات محلی قبل از ازدواج باید بهصورت آزاد مطرح شود و از طرح سوالات کلی خودداری شود. مثلاً سؤال "نظرتان در خصوص این خانواده چیست" خیلی کلی است و فرد پرسش شونده نمیتواند پاسخ مناسبی به آن بدهد. بهجای آن بهتر است این سؤالات مطرح شود:
ـ نحوه برخورد اعضای این خانواده با هم چگونه است؟
ـ با همسایگان و کسبه محل چگونه مراوده مینمایند؟
ـ اگر شما خودتان دختر داشتید به پسر این خانواده میدادید؟
ـ یا اگر پسر داشتید از دختر این خانواده خواستگاری میکردید؟
محقق شما باید به قدری پختگی داشته باشد که مراقب پاسخهای متضاد یا از روی غرضورزی فرد پاسخدهنده باشد. توجه داشته باشید که تحقیق محلی برای ازدواج کار بسیارمهمی است و اگر اشتباهی در امر تحقیق و عدم دریافت پاسخ مناسب یا حتی دریافت پاسخ اشتباه اتفاق بیفتد می تواند در نهایت شما را به اخذ تصمیم اشتباهی بکشاند.
اگر با رعایت همه جوانب نتایج تحقیقات محلی در خصوص خانواده مذکور مثبت بود آنگاه می توانید دایره رفتوآمد خود را گسترش داده و به رفتوآمد با سایر اقوام و بستگان خانواده مقابل بپردازید و اقدام به اعلام عمومی به اقوام در خصوص آشنایی با یک خانواده جدید بهمنظور ازدواج و وصلت بنمایید و در نهایت با توکل بر خدا و استعانت و یاری از او اقدام به ازدواج نمایید.
ذکر این نکته در اینجا لازم است که شناخت قبل از ازدواج هیچگاه به صورت کامل حاصل نخواهد شد و اساساً انسان موجودی پیچیده است که گاهی تا سالها بعد از ازدواج نیز شناخت کامل حاصل نمیگردد، بخصوص در دنیای کنونی که بعضاً افراد بهصورت واقعی خود در جامعه وارد نمیشوند و با شخصیت های چند لایه اصطلاحا نقش بازی میکنند و شفاف نیستند!
تمام راهکارهایی هم که تا کنون گفته شده برای رسیدن به یک شناخت نسبی، منطقی و معقول و نه شناخت کامل در پیش از ازدواج است. اما نباید خیلی هم به وسواس بیفتید و بدانید که اصول و راهکارهای اساسی و جدی برای بعد از ازدواج وجود دارد که با رعایت آنها می توان زندگی مشترک خوب و شیرینی در پیش رو داشت. در مباحث آتی به مسائل حین ازدواج و پس از آن نیز خواهیم پرداخت.
اقتباس، تهیه و تنظیم:فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مشاور امور خانواده