سلام و درود بر مراقبان بهداشت و سلامت روان خود
اگر به هر میزان در مورد ضرورت حفظ بهداشت و سلامت روان بگوییم، بازهم جا دارد تا پیرامون این موضوع مهم کند و کاو بیشتری داشته باشیم. قبلاً گفته شد که همه ی امورات زندگی ما بستگی به سلامت روان ما دارد و مهمترین شاخص برای سلامت روان اعتماد به نفس عنوان شد. این عامل مهم است که مایه رشد و پیشرفت انسان در همه ی جنبه های زندگی است. سلامت روان باعث می شود تا ما در ارتباطات انسانی خود بسیار پرانرژی، مثبت و فعال برخورد کنیم. امروز به نکات دیگری که باعث حفظ سلامت روان می گردد اشاره می نماییم.
ارتباطات انسانی مایه ی سلامت روان
تاکنون حتماً شنیده اید انسان موجودی اجتماعی است که از همان ابتدای خلقت بصورت جمعی زندگی کرده است. همین خصوصیت باعث پدید آمدن روستاها و شهرها شده است. انسان ها با زندگی دسته جمعی علاوه بر اینکه نیازهای زیستی خود را تأمین می کنند، به نیازهای عاطفی، روحی-روانی و ارتباطی خود نیز پاسخ می دهند. در این میان داشتن روابط خانوادگی قوی و دوستان حامی می‌تواند به انسان کمک شایان توجهی کند تا با استرس‌های زندگی بهتر کنار بیاید. دوستان، اطرافیان، آشنایان و بخصوص خانواده همیشه در کنار ما و مراقب مان هستند و باعث می‌شوند که نسبت به آنها احساس تعلق کنیم. در این ارتباطات انسانی ما می‌توانیم دیدگاه‌های مختلفی درباره آنچه که در فکر و ذهن ما می‌گذرد را بیان کرده و همواره عنصری فعال و متمرکز در میان جمع بوده و بتوانیم بر مشکلات رایج و حتی سخت زندگی غلبه کنیم. یادتان باشد که یکی از بهترین نوع ارتباطات انسانی این است که ما با کسی به صورت حضوری ملاقات کنیم و با او به گفتگو بنشینیم.
اما اگر دیدیم به دلایل مختلف نمی توانیم از این راهکار استفاده کنیم بهتر است از راه های ارتباطی دیگری همچون تماس های تلفنی، صوتی و تصویری، نامه، ایمیل، یادداشت استفاده کرده و نیاز خود را به ارتباط با دیگران تأمین نماییم. خیلی خوب است با کسانی که دوست‌داریم تماس بگیریم، برایشان یادداشت بگذاریم یا به صورت آنلاین با آنها تبادل نظر کنیم. به هر حال باید که مسیرهای ارتباطی را همواره باز نگه داریم چرا که این ارتباطات برای حفظ سلامتی روان و روحیه ما بسیار موثر است.
توصیه جدی ما این است که در میان این ارتباطات بیشتر به دنبال آن دسته از ارتباطات و روابطی باشیم که به ما احساس دوست داشته شدن و ارزشمند بودن می دهند. این دست از ارتباطات برای تقویت روحیه و سلامتی روان و افزایش اعتماد به نفس در انسان معجزه می کند. اگر چنین افراد و یا دوستانی در زندگی دارید قدر آنها را بدانید و ارتباط خود را با آنها حفظ کنید.
روابطی که به شما احساس دوست داشته شدن یا ارزشمند بودن می‌دهند، ارزش این را دارند که روی آن کار کنید و وقت بگذارید. اما در نقطه ی مقابل هستند کسانی که دارای امواج منفی بوده و احساس بدی را در ما پدید می آورند. اگر در مواردی فکر می‌کنیم که بودن در کنار کسی به سلامت روان ما آسیب می‌زند، بهتر است از او فاصله گرفته و یا به طور کامل این رابطه را قطع کنیم. البته ما باید سعی کنیم این رابطه را به گونه‌ای پایان دهیم که هر دو طرف احساس خوبی داشته باشند و آسیبی به هیچکدام وارد نیاید.
مطلب دیگری که بازهم بر روی آن تأکید می کنیم این است که همه ما گاهی اوقات از احساس بد خود یا از نابسامانی شرایط زندگی، احساس خستگی، بی رمقی و درماندگی می‌کنیم. اگر در زمانی که مشکلات و شرایط زندگی ما از کنترل خارج می شود و احساس می‌کنیم که نمی‌توانیم با آن کنار بیایید حتماً بهتر است از دیگران کمک بخواهیم و مسئله را در خود نگه نداریم.
خانواده یا دوستان خوب ما ممکن است بتوانند به ما کمک کنند یا حداقل گوش شنوایی برای ما داشته باشند. اما در صورتی‌که احساسات ما باعث شود از گذران معمولی زندگی باز بمونیم و یا بر روی روابط ما با نزدیکان و دوستانمان تأثیر گذاشته و یا دوسه هفته ای خلق و خوی ما را بهم ریخته است حداقل باید به یک پزشک عمومی مراجعه کنیم چرا که پزشکان عمومی در اینجور موارد می توانند راهنمایی ها و توصیه های سودمندی برای ما داشته باشند تا از این وضعیت بهم ریخته و آشفته هرچه زودتر بیرون بیاییم.
یادآوری می کنیم که معمولاً بیش از یک سوم مراجعات به پزشکان عمومی مربوط به سلامت روان است. پزشک عمومی راهکارهایی را به ما یا خانواده پیشنهاد می‌کند که خیلی مفید فایده هستند و البته ممکن است در موارد حاد ما را به متخصص روان شناس یا روان پزشک ارجاع دهند.
ما باز هم در ارتباط با بهداشت و سلامت روان و لزوم توجه به آن با شما مطالب دیگری را در میان خواهیم گذاشت. سلامت و شاد باشید.
اقتباس، تهیه و تنظیم:فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده