سلام بر والدین گرامی🌹
به درستی باید به این نکته اشاره کنیم که بسیاری از رفتارهای آینده فرزندان را ما والدین در همین زندگی روزمره شکل می دهیم. فرزندان در هر لحظه از زندگی شاهد گفتگوها و اعمال و کردار ما والدین در خانه می باشند و خواهی نخواهی از آن الگو گرفته و تاثیر می پذیرند. آنها بازخورد رفتار و گفتار ما را در زندگی آینده خود با همسر و فرزندانشان تکرار می کنند. چه بهتر که امروز به گونه ای رفتار کنیم تا فردا شاهد اشتباهات آنها در خانه و زندگیشان نباشیم.
در هفته گذشته به مناسبت روز پدر پیرامون نقش پدران در خانواده نوشتیم. نقش پدر در تربیت فرزندان به قدری اهمیت دارد که خیلی از پسرها ودخترها در دوره کودکی و نوجوانی قهرمان زندگی خود را پدرشان معرفی میکنند، پدری مهربان، دلسوز و البته قوی و با اراده، پدری باتدبیر و بااخلاق که با همسر و فرزندانش در خانه می جوشد و صمیمانه رفتار می کند و هر موقع که لازم باشد جذبه و جدیت خود را دارا می باشد. چنین پدری به الگوی زندگی نوجوانان تبدیل میشود. در این هفته نیز پیرامون نقش پدر در خانواده ادامه می دهیم:
🔴 تاثیر حضور مفید پدر در خانواده برای تربیت فرزندان
فرزندان همانطور که به حضور مادر نیاز دارند، حضور پدر در خانواده نیز برایشان ضرورت دارد و حضور پدر میتواند مشکلات بسیاری را از سر راه آنان بردارد و سبب گرمترشدن کانون خانواده شود.
اما باید گفت که از لحاظ کمیت و زمان حضور پدر در خانواده ۳ شکل را می توان تصور کرد، حضور کم، حضور زیاد و حضور متعادل!
کمرنگبودن حضور پدران در خانه و وقت گذاری ضروری آنها در خارج از خانه برای تامین معاش خانواده سبب کمبود اقتدار مرد برای اعضای خانواده و سرپرستی فرزندان می شود.
درست است که تأمین معیشت یک اضطرار است و اکنون مشکلات اقتصادی و سطح توقعات خانوادهها بویژه فرزندان به گونهای شده که گاه هم پدر و هم مادر برای رفع این نیازها با هم کار میکنند یا پدران مجبور میشوند به چند شغلهشدن رو بیاورند، اما باید مراقب بود با این غیبتهای والدین وضعیتی پیش نیاید که آنها از عملکرد اعضای خانواده خود غفلت کنند و شاید همین موضوع سبب خدشه به خانواده شود. حضور نداشتن پدر در خانواده میتواند سبب ایجاد مشکلات روحی برای فرزند و همسر شود. نبود پدران در خانواده نهتنها برای فرزندان مشکلی مهم به شمار میرود، بلکه برای همسر نیز ممکن است مشکلاتی را به وجود بیاورد. یکی از مشکلات به خستگی پدر از کار روزانه مربوط میشود، به گونهای که بعد از انجام کار روزانه، وقتی پدر به منزل میرسد، آنقدر خسته است که نمیتواند به سخنان فرزندان و همسرش گوش دهد و مشکلات را بررسی کند تا به رفع آنها بپردازد و انتظارات همسر و فرزند را برآورده کند.
گاهی اوقات پیش میآید رتق و فتق امور باید به دست مرد خانواده انجام شود که با نبود پدران در خانه سبب بروز مشکلاتی در این حوزه میشود. گاه فرزندان در ساعاتی که پدرشان حضور ندارد، به فرد دیگری مراجعه میکنند تا به همصحبتی و چارهجویی از او بپردازند که این موضوع امر مطلوب و مناسبی نیست. در اینجاست که به پدران توصیه می کنیم هرطور شده باید بین مدت زمانی که در بیرون از خانه صرف کار و شغل و حرفه خود می نمایند تا هزینه های زندگی را تامین کنند با مدت زمانی که باید در خانه باشند تعادل برقرار سازند. اگر چنین کاری مقدور نیست، توصیه جدی این است که لااقل سعی شود همان مقدار حضور، دارای لحظات کیفی و با رمق و اثری باشد که بتوانند برای اعضای خانواده خود نقش آفرینی مثبت داشته باشند.
از سوی دیگر برای آن دسته از پدرانی که به هر دلیل ساعات حضورشان در منزل زیاد است توصیه می کنیم که خیلی مراقب باشند که این حضور زیاد مخل آسایش اعضای خانواده نشود! گزارشات فراوانی از اینگونه حضور منفی پدران در منزل داریم به گونه ای که به دلیل سر و کله زدن های زیاد با همسر و فرزندان، حرمت و ابهت پدر زیر سوال می رود و تمام ارتباطات پدر با اعضای خانواده شکل دخالت در کار آنان را به خود می گیرد! توصیه ما به این دسته از پدران آن است که اولاً سعی کنند تا ساعات حضور خود در خانه را کاهش دهند و دوما برای خود در خانه با فعالیتهای مناسب، مشغولیتهای سازنده ای همچون کمک به همسر، انجام کارهای فنی خانه، خریدهای بیرون از خانه، مطالعه جهت دار در خصوص نقش پدر در خانواده، عبادت، گوش دادن موسیقی، تماشای فیلم و ... ایجاد نمایند.
تاکید می نماییم که پدران می توانند و باید که با هر میزان حضور در منزل، همواره مراقب نقش سازنده ی خود در تربیت فرزندانشان باشند.
در همین رابطه بی مناسبت نیست که در این ایام ولادت امام علی (ع) و روز پدر، به یکی از نامه های آن حضرت به فرزند ارشدش امام حسن مجتبی(ع) نگاهی بیندازیم:
«پسرم، من فضایل و ارزشهای اخلاقی را برای تو نمایاندم و برشمردم، پیش از آن که خواهشها و دگرگونیهای دنیا به تو هجوم آورند و پذیرش اطاعت مشکل گردد، زیرا قلب نوجوان همچون زمین حاصلخیز و آماده کشت است که هر بذری در آن پاشیده شود میپذیرد. پس در تربیت تو شتاب کردم پیش از آن که دل تو سخت شود و فکر و عقل تو به چیزی دیگر متمایل و مشغول و مغشوش گردد و نیز تا به این وسیله به استقبال کارهایی بروی که صاحبان تجربه زحمت آزمون آن را کشیده و تو را از تلاش و یافتن بینیاز ساختهاند.
پسرم درست است که من به اندازه پیشینیان عمر نکردهام، اما در کردار آنان نظر افکندم و در اخبارشان اندیشیدم و در آثارشان سیر کردم تا آنجا که گویا یکی از آنان شدهام، بلکه با مطالعه تاریخ آنان گویا از اول تا پایان عمرشان با آنان بودهام. پس قسمتهای روشن زندگی آنان را از دوران تیرگی شناختم و زندگانی سودمند آنان را با دوران زیانبارش شناسایی کردم سپس از هر چیزی مهم و ارزشمند آن را و از هر حادثهای زیبا و شیرین آن را برای تو برگزیدم و ناشناختههای آنها را دور کردم پس آنگونه که پدری مهربان نیکیها را برای فرزندش میپسندد من نیز بر آن شدم تو را با خوبیها تربیت کنم».
نکته ی مهمی که در این نامه پیداست این است که امام علی(ع) آنچه که برای تربیت فرزندش می پسندیده ابتدا در اعمال خود پیاده کرده و حرفی را نزده که خود عمل نکرده باشد.
برای والدین نیز مهمترین مطلب در امر تربیت فرزندان این است که مراقب اعمال و رفتار خود باشند چرا که آنها قبل از شنیدن توصیه ها، سرزنش هاو نصایح، بیننده ی رفتار هستند و از اعمال تاثیر می پذیرند. در نهایت فرزندان همانی می شوند که والدین هستند نه آنچه که والدین می خواهند!
آرزو می کنیم حالا که توفیق پدر شدن و مادر شدن یافته ایم در امر مهم تربیت فرزندانمان، این امانت های خدا، موفق و سربلند باشیم.🌹
فاطمه موسوی، روان شناس
شاهین نوش آبادی، مشاور