«مدارس ترکیه و دانشگاه‌های آنها دانش‌آموزان و دانشجویان ما را اغوا کرده، به کشور خودشان می‌برند و سپس آنها نیز مالباخته می‌شوند ... این موضوع با منافع ملی ما در تضاد و به نوعی ربایش سرمایه انسانی بدون مجوز است.»

به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: «شاید پیش از این، اخبار خروج دانشجویان نخبه یا غیر نخبه را برای تحصیل و کار از کشور زیاد شنیده باشیم اما اکنون طبق اعلام آناتولی ترکیه، یک مؤسسه فرهنگی ترکیه روز ۱۶ خرداد در تهران آزمونی را برای بورسیه دانش‌آموزان ایرانی در ترکیه برگزار کرد. حتی گفته‌شده از مناطق کم‌برخورداری از جمله استان سیستان‌وبلوچستان برای شرکت در این آزمون حضور داشته‌اند. حالا این نگرانی که مهاجرت و جذب نخبگان از رده سنی دانشجو به رده سنی دانش‌آموز رسیده است، نگران‌کننده و جای تأمل برای مسئولین دارد ضمن اینکه این آزمون مجوزی در ایران ندارد.
اینکه سطح مدارس ترکیه نسبت به مدارس ایرانی برتری ندارد و اتفاقاً مدارس ایران به لحاظ تدوین و محتوای دروس تخصصی دارای سطح مطلوب‌تر و قابل قبول‌تری است نیز از سوی دیگر جای تأمل برای اینگونه تبلیغات دیگر کشورها برای جذب محصلان ایرانی دارد؛ به گونه‌ای که حتی محتوای دروسی که در دبیرستان‌های ایران آموزش داده می‌شود در کشوری مانند ترکیه در سطح دانشگاه به دانشجویان آموزش داده می‌شود. مهدی فیاضی، رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور، در واکنش به برگزاری آزمون از سوی مؤسسه فرهنگی ترکیه جهت جذب دانش‌آموزان متوسطه و نسبت به مجوز قانونی برگزاری این آزمون اظهار داشت: این آزمون مجوز نداشته و سال‌هاست که چهار سفارتخانه فرانسه، ایتالیا، آلمان و ترکیه بدون اجازه نسبت به برگزاری این آزمون‌ها مشغول هستند.
فیاضی در پاسخ به این سؤال که یعنی سال‌هاست کشور ترکیه و سایر کشورهایی که عنوان کردید دانش‌آموزان ما را با برگزاری آزمون در تهران، در کشور خود بورسیه می‌کنند، گفت: بله. حال اگر به این شکل هم نباشد به شکل‌های دیگر این چهار سفارتخانه این کار را می‌کنند.
وی همچنین در واکنش به این پرسش که اقدام وزارت آموزش‌وپرورش برای جلوگیری از برگزاری آزمون‌ها چه بوده است، گفت: ما نامه‌ای مبنی بر اینکه باید تمام فعالیت‌های سفارتخانه‎های مذکور برای برگزاری آزمون متوقف شود به وزارت امور خارجه ارسال کردیم و از آنها خواستیم نامه را به سفارت‌ها ارسال و نسبت به اجرای آن تأکید کنند تا آنها اقدامات مربوط به آزمون را متوقف کرده و آن را کان لم یکن اعلام کنند.
رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور گفت: اگر یک‌سری مؤسسات ایرانی هم به‌ طور غیر قانونی با این چهار سفارتخانه همکاری داشته‌اند، پیگیری خواهند شد. مدارس ترکیه و دانشگاه‌های آنها در مقطع لیسانس هیچ برتری نسبت به مدارس و دانشگاه‌های ما ندارند. آنها دانش‌آموزان و دانشجویان ما را اغوا کرده، به کشور خودشان می‌برند و سپس آنها نیز مالباخته می‌شوند. از این رو ما با همراهی و همکاری وزارت امور خارجه دنبال این هستیم که برگزاری چنین آزمون‌هایی را متوقف کنیم، زیرا این موضوع با منافع ملی ما در تضاد است و به نوعی ربایش سرمایه انسانی بدون مجوز است.
فیاضی در پاسخ به این سؤال که شما اشاره کردید چند سال است سفارتخانه‌های فرانسه، ایتالیا، آلمان و ترکیه رویه مذکور را دنبال می‌کنند اما چرا اکنون نسبت به برخورد با آنها اقدام خواهید کرد، گفت: بله، متأسفانه چند سال است که این کار انجام می‌شود اما با توجه به چرخش دولت و حساسیت‌هایی که در دولت سیزدهم وجود دارد؛ رسانه‌ها و دولتمردان نسبت به آن عکس‌العمل نشان دادند.
او افزود: این کار کاملاً بدون مجوز صورت گرفته است. البته برخی دیگر از این آزمون‌ها که مربوط به سفارت‌های دیگر کشورها بجز ترکیه است اطلاع‌رسانی نشده و فعلاً رسانه‌ها فقط آزمون کشور ترکیه را مطرح کرده‌اند.
به گزارش «ایران» نکته حائز اهمیت این است که حتی اگر به گفته مهدی فیاضی، آزمون‌های چهار سفارتخانه مذکور از سوی وزارت امور خارجه لغو شود، ممکن است به صورت پنهان یا زیرزمینی این رویه جذب نخبگانی محصلان ادامه یابد و کشور مقصد با توجه به آورده‌های مالی و سرمایه انسانی که از باب جذب دانش‌آموزان دارد، به رویه خود مبادرت ورزد و به شیوه‌های دیگری، جذب دانش‌آموزان ایرانی را ادامه دهد. بنابراین انتظار می‌رود وزارت امور خارجه ورود عمیق‌تر و ریشه‌ای‌تری برای حذف این آزمون‌ها در کشور داشته باشد.
مهدی فیاضی طی نامه خود به وزارت امور خارجه عنوان کرده است: «نظر به اینکه هرگونه فعالیت آموزشی غیر دولتی در داخل کشور مطابق قانون تأسیس مدارس و مراکز غیر دولتی باید با اخذ مجوز قانونی از سازمان مدارس غیر دولتی انجام شود اما بر اساس اطلاعات واصله اخیراً برخی از مؤسسات خصوصی خارجی بدون اخذ مجوز قانونی برای فعالیت آموزشی نسبت به جذب و ثبت‌ نام دانش‌آموزان ایرانی در مقاطع مختلف تحصیلی در مدارس کشورهای خارجی مبادرت کرده‌اند که این امر با منویات مقام معظم رهبری در خصوص جلوگیری از فعالیت مؤسسات و مراکز آموزشی داخل کشور که موجب مهاجرت جوانان ایرانی (مهاجرفرستی) به مدارس و دانشگاه خارجی می‌شوند، مغایرت دارد.
از جمله مؤسسات خارجی که هم‌اکنون در داخل کشور به‌صورت غیر قانونی و بدون اخذ مجوز نسبت به ثبت‌ نام دانش‌آموزان ایرانی در مدارس کشور ترکیه فعالیت می‌کند مؤسسه «یونس امره» مستقر در تهران با کمک بنیاد معارف ترکیه است. این مؤسسه مبادرت به برگزاری امتحان برای بورسیه دانش‌آموزان در مدارس ترکیه کرده است و با اغوای دانش‌آموزان در اقصی‌نقاط ایران آنها را به تهران فراخوانده و میان این دانش‌آموزان نخبه، مسابقه علمی برگزار کرده و نخبه‌ترین‌ها را برای ترکیه بورسیه می‌کند که معمولاً دانش‌آموزان ایرانی به‌ دلیل اغوا به مالباخته تبدیل می‌شوند زیرا مدارس و دانشگاه‌های ترکیه در مقطع لیسانس هیچ برتری بر مدارس و دانشگاه‌های ایرانی ندارند اما تبلیغات یونس امره آنها را نهایتاً پس از مهاجرت به مالباخته تبدیل می‌کند. لذا مستدعی است موضوع به سفارت ترکیه منعکس و از آنها خواسته شود فعالیت اعزام دانش‌آموزان ایرانی به مدارس ترکیه از طریق مؤسسه یونس امره و بنیاد معارف متوقف شود و امتحانات اخیر به دانش‌آموزان و خانواده‌های ایرانی کان‌لم‌یکن اعلام شود و با هیچیک از مؤسسات ایرانی دیگر در این گونه اعزام‌های بدون مجوز دانش‌آموزان ایرانی به مدارس ترکیه همکاری نکنند.»