علت فرونشست زمین در تهران چیست؟

محمد آقامیری در رابطه با نقش آفرینی دستگاه‌های مختلف برای مقابله با مسئله فرونشست گفت: شهرداری، وزارت نیرو و سازمان نقشه برداری و چند سازمان دیگر مسئولیت اصلی برای حل این مشکل را برعهده دارند.
او در رابطه با عوامل اصلی ایجاد کننده فرونشست در تهران توضیح داد: کلیت فرونشست این است که پس از برداشت منابع آبی زیرزمینی، این آب دوباره به زمین بازنمی‌گردد و به این ترتیب سفره‌های آب زیرزمینی تخلیه می‌شود. این اتفاق موجب از دست دادن رطوبت و خشک شدن زمین شده است، نباید فراموش کرد که در این شرایط قابلیت نفوذ پذیری آب از بین می‌رود و این باعث می‌شود تا منابع آب زیرزمینی و آبخوان‌ها - محل تجمع آب‌های زیر زمینی - از بین می‌رود.
آقامیری افزود: در چنین شرایطی اگر زمین مورد اشاره دشت باشد، تبدیل به یک بستر خشک می‌شود که حتی در صورت بارش باران هم آب به داخل زمین نفوذ نمی‌کند تا ذخیره شود.
بیشتربخوانید
دلایل فرونشست زمین در تهران چیست؟
او در ادامه صحبت‌هایش به راه حل برون رفت از این مشکل اشاره کرد و گفت: ما نیازمند بازچرخانی آب در زمین هستیم. برخی بازچرخانی آب را به این تعبیر می‌کنند که آب فاضلاب شهری را دوباره تصفیه و استفاده کنیم، اما باید گفت که این نگاه اشتباه است، بازچرخانی آب در خود زمین اتفاق می‌افتد و شامل تزریق مصنوعی آب است.
رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران توضیح داد: اولین اقدامی که با توجه به مدل کشور‌های دیگر می‌توان انجام داد این است که چاه‌های جذبی در سطح شهر ایجاد کنیم.
براساس گفته آقامیری «شاید نیاز باشد که ۱۰ هزار یا حتی ۵۰ هزار چاه جذبی ایجاد شود و برای این موضوع باید به نقشه آبخوان‌ها توجه و طبق آن اقدام کرد. از این طریق آب‌های مصرفی به آبخوان‌ها تزریق خواهد شد. در حال حاضر ما ۶۵۰ چاه داریم که آب را از آن‌ها استخراج و مصرف می‌کنیم و این آب‌ها در نهایت به فاضلاب شهری ریخته و از شهر خارج می‌شوند به عبارت دیگر هرگز به زمین باز نمی‌گردد، همچنین میلیون‌ها متر مکعب آب از سد‌ها خارج می‌شود، از لوله‌های شهری عبور می‌کند و دوباره به لوله‌های فاضلاب شهری ریخته و از شهر خارج می‌شود.»
آقامیری با طرح این ابهام که چه چیزی زیر پای شهر را پس از برداشت آب‌های زیر زمینی پر می‌کند، پاسخ داد: هیچ چیز دیگری این فضای خالی حاصل از آب برداشت شده را پر نمی‌کند، مگر اینکه بارانی بیاید که این باران هم در نهایت به چاه فاضلاب ختم می‌شود.
این عضو شورای شهر تأکید کرد: بنابراین آبی که از زمین برداشت می‌شود به زمین باز نمی‌گردد و ما خلاف قاعده طبیعت رفتار می‌کنیم. از نظر من باید سیستم را اصلاح کنیم تا اگر ساختمانی هم ساخته می‌شود، این ساختمان دو چاه با دو سیستم لوله کشی داشته باشد. یک سیستم مستقیم به چاه جذبی وصل تا آب وارد چاه و جذب زمین شود و سیستم دیگر نیز این باشد که توالت منازل به فاضلاب شهری متصل و برای تصفیه خارج شود.
او با اشاره به این نکته که آب‌های مربوط به روشویی، حمام و باران باید به زمین تزریق شود تا زمینه برای بازچرخانی آب مهیا باشد، افزود: از سوی دیگر در سطح شهر باید چاه‌های جذبی در معابر و چهارراه‌های مختلف ایجاد شود تا روان آب‌هایی که در سطح شهر جاری می‌شوند به وسیله این چاه‌ها به زمین تزریق شود.
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران با تأکید بر این موضوع که اولین اقدام برای کنترل موضوع فرونشست، ایجاد چاه‌های جذبی است، گفت: متأسفانه در زمان بارندگی‌های شدید ما شاهد هستیم که مسیل‌های خروجی تهران به وسعت ۲۰ متر مکعب آب از تهران خارج می‌کنند و باید از طریق تزریق مصنوعی آب می‌توان مانع فرونشست در تهران شد.

علت فرونشست زمین در تهران چیست؟

فاطمه پهلوانی

ابراهیم رحیم پور

مرحوم بهروز جلالی