خاطر شریفتان هست که در هفته گذشته درمورد ریشه های مهم از هم پاشیدن زندگی های زناشویی بحث کردیم و ۲ مورد را برشمردیم: یکی نگاه از بالا به پایین نسبت به همسر! و دیگری در اولویت نبودن همسر در زندگی مشترک!در آخر هم اشاره کردیم که این موارد از زیرشاخه های تحقیر کردن و کوچک شمردن همسر است! در حقیقت مجموعه ای از رفتارها هستند که در زیرشاخه رفتارهای تحقیرآمیز قرار می گیرند و چون این دسته از رفتارها شدیداً زندگی بهم ریز هستند، بهتر است آنها را بازشناسی کرده تا از آنها پرهیز کنیم.
رفتارهای تحقیر آمیز را بهتر بشناسیم!
هیچ انسان سالم و با عزت نفسی دوست ندارد در معرض رفتارهای تحقیر آمیز قرار گیرد. از شایع ترین و بارزترین رفتارهای تحقیر آمیز بی احترامی است! اما این را باید دانست که یکسری از رفتارهای تحقیر آمیز به این اندازه روشن و آشکار نیستند و در لوای برخی رفتارهای دیگر خود را نشان می دهند. مانند عیب جویی!
بله، یکی از مهمترین و رایج ترین دلایل گله و شکایت زوجین از یکدیگر عیب جویی است! یعنی به جای اینکه زوجین حرفشان را رک و راست به یکدیگر بگویند می آیند و در قالب ناراحتی هایی که شکل عیب جویی دارد بیان می کنند و سعی می کنند طرف مقابلشان را از جهت شخصیتی تخریب کنند!
زوجین هر دو باید بدانند که انسان بی عیب روی زمین وجود ندارد و ممکن است هر مرد یا زنی عیبی داشته باشد که معمولا همسر انسان به آن عیب بیشتر از هر کس دیگری واقف است! در اینجا بارها به همسران توصیه شده است که به افشای عیوب همسر خود نپردازند، آن را در جایی نقل نکنند، برای همسر خود عیب پوش باشند و به خصوص از او عیب جویی نکنند، بلکه در نقطه ی مقابل سعی کنند نکات خوب و فضیلت های همسر را هر چند که کوچک هم باشد، مطرح و تحسین کنند.
بنابراین باید دقت داشته باشیم که صفت ناپسندی در بین برخی از زوج ها جریان دارد همان عیب جویی کردن است و همین امر سبب نا امنی در زندگی می‌شود و تحمل زندگی، بسیار سخت می‌شود. برای بیشتر شدن امنیت و آرامش در زندگی مشترک باید عیب جویی نکردن از همدیگر را بیاموزیم.
گاهی منشأ عیب جویی از آنجایی آغاز می شود که فرد از ابتدا دیدگاه اشتباهی در مورد ازدواج و همسر گزینی داشته است! شاید مردی بوده که آرزو داشته تا همسر ایده آلی پیدا کند که هیچ نقطه ضعفی در او وجود نداشته باشد و یا دختر خانمی که به دنبال مردی بوده تا تمام صفات نیک را داشته باشد و هیچ نقصی نداشته باشد. با توجه به اینکه افراد در ذهن خودشان تصوراتی در مورد همسر آینده خود دارند و او را کامل و بدون عیب در ذهن خودشان تصور می‌کنند و بعد از ازدواج، همسر خود را مطابق با تصورات خود نمی یابند اظهار پشیمانی کرده و خود را شکست خورده می شمارند و کم کم این افکاری که داشتند و عدم مطابقت آن با واقع باعث می شود تا عیب هایی که از یکدیگر ببینند را بر زبان جاری ساخته و شروع به طعنه زدن کنند. اما کاملا واضح است که این رفتارها چقدر اشتباه و نادرست است و تداوم آن می تواند باعث فروپاشی زندگی مشترک گردد!
این دسته از زوجين عیب جو بهتر است بدانند که در این دنیا کسی نیست که همسرش را صد در صد کامل و بدون عیب بداند، بلکه با وجود برخی عیوب و واقف بودن به آن ها، از آنجایی که خود را نیز بدون عیب و نقص نمی دانند بنابر این سعی می کنند چشم پوشی کردن و با بزرگواری برخورد کردن را نیز بیاموزند و در خود پرورش دهند! در نقطه ی مقابل اشخاصی که به دنبال عیب جویی باشند خواه ناخواه عیب یا نقص هایی را در همسرشان پیدا می‌کنند و معمولا به عیوب خود بی توجه بوده و مدام عیوب همسرشان را مانند پُتکی بر سر او می کوبند. و یا یک عیب کوچک و بی اهمیت را آنقدر درباره اش فکر می‌کنند که کم کم به صورت عیبی که تحمل پذیر نیست در خواهند آورد.
در نگاه این گونه افراد فقط عیب‌ها چشم گیر هستند و خوبی ها را نمی‌بینند و همواره به دنبال عیبی هستند تا هم افکار خودشان را درگیر کنند و هم طرف مقابل خودشان را اذیت کنند! ای کاش این دسته از افراد می دانستند و متوجه بودند که در خیلی از مواقع این گونه برخوردها ریشه در مشکلات درونی خود فرد داشته که نیاز است برای درمان آنها به یک روان شناس یا مشاور خبره مراجعه کرده و در جهت خاموش ساختن این رفتار زندگی داغون کن، یعنی عیب جویی مدام از همسر، اقدام نمایند.
ما بازهم در این رابطه با شما صحبت های مهمی داریم که در هفته های بعد مطرح خواهیم کرد. امید است تا همسران همواره به جای عیب جویی، چشم فضیلت بین خود را بگشایند و همسر خود را گرامی بدارند.
اقتباس، تهیه و تنظیم :فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده
