زندگی مشترک سرشار از صحنه های مختلفی است که زوجین برای یکدیگر نقش آفرینی می کنند. در زندگی های مشترک، بسیار دیده شده است که وقتی خدای نکرده یک طرف درگیر مشکل یا بیماری می شود، همسرش چگونه برای نجات او از مشکل و بیماری تلاش و جانفشانی می کند!
یکی از صحنه های زیبای زندگی مشترک همین فداکاری ها و جانفشانی ها برای یکدیگر است و از آن زیباتر صحنه های قدردانی و قدرشناسی طرف مقابل است که همه ی اینها می توانند بر تعمیق و تداوم رابطه در زندگی بسیار موثر و مفید واقع شوند.
نقش قدردانی و قدرشناسی در زندگی های مشترک
شما کدام زوجی را می توانید پیدا کنید که در طول زندگی مشترکشان، هر کدام به نوبه ی خود زحمت ها نکشیده و تلاش ها نکرده باشند!؟
بدیهی است اگر زندگی زوجین تداوم دارد، به برکت کار و کوشش و تلاشی است که هردو از خود نشان داده و برای یکدیگر فداکاری کرده و صد البته هر کدام برای دیگری زبان تشکر داشته و قدردان یکدیگر هستند. البته گاهی هم ما مشاوران امور خانواده در کلینیک مشاوره، شاهد حضور برخی از زوجین هستیم که متأسفانه از خود کم ظرفیتی نشان داده و به جای دیدن زحمات طرف مقابل، گویی یک ترازوی اندازه گیری جلوی خود گذاشته و مدام در حال اندازه گیری زحمات خود و قیاسش با همسرش می باشند و معمولاً نیز همواره کفه ی ترازوی خود را سنگین تر ارزیابی کرده و همین را دلیلی برای ایجاد جو رقابت با همسرش و حتی منکوب کردن او در اینکه «این من بودم که این زندگی را ساختم» و تلاش در کم رنگ کردن نقش همسرش در زندگی می نمایند!
باید گوشزد نماییم که چنین رفتارهایی جز ایجاد دلسردی در زندگی و پاشیدن بذر تنفر در زندگی مشترک حاصلی ندارد و معمولاً منجر به تلخکامی و طلاق عاطفی و یا حتی جدایی و طلاق رسمی می گردد.
ما به جای چنین رفتارهایی توصیه به دیدن زحمات یکدیگر نموده و می گوییم بهتر است تا قدرشناسی از یکدیگر را سرلوحه رابطه ی خود قرار دهید. در حقیقت قدر نشناسی و ندیدن زحمات طرف مقابل یکی از آفتهای زندگی مشترک است که میتواند به مرور زمان منجر به بروز مشکلات و چالشهای متعددی شود.
عدم قدردانی از همسر و تلاشهای او میتواند به احساس بیارزشی، ناامیدی و نارضایتی در او منجر شود و به تدریج صمیمیت و عشق بین زوجین را از بین ببرد. همانگونه که گفته شد، قدرنشناسی اثرات مخربی مانند احساس بی ارزشی، کاهش صمیمیت، افزایش تنش و درگیری، سردی رابطه، طلاق عاطفی و جدایی و طلاق قطعی می تواند در پی داشته باشد. بنابر این بهتر است سعی بر قدردانی داشته باشیم.
هر دو طرف زوجین لازم است تا به یک دیگر با قدر دانستن محبت هایشان کمک کرده، روحیه و انرژی مثبت دهند. لازم است یادآوری نماییم که یکی از روش های قدردانی می تواند بیان جملات و انجام کارهای محبت آمیز باشد. گاهی یاد آوری تلاش ها و زحمات همسر و قدردانی از او در نزد خانواده ی خود و یا خانواده ی همسر و یا در جمع دوستان و در میهمانی های خانوادگی وفامیلی، به فراخور فرصتی که پیش می آید، می تواند بسیار موثر و مفید باشد. همچنین توجه به نیازهای یکدیگر نیز از مهمترین موارد قدردانی است. اگر شما متوجه شده اید که در موضوع قدرشناسی و قدرشناس بودن تاکنون عملکرد ضعیفی داشته اید یا از آن دسته از آدمهایی هستید که مدام زحمات خودتان جلوی چشمانتان است و زحمات طرف مقابل را کمرنگ میبینید و از این طریق هم خود را آزار می دهید و هم طرف مقابلتان را مورد رنجش قرار می دهید، رفتن به پیش مشاوران خانواده را برایتان توصیه می کنیم.
اگر زوجین در حل مشکلات ناشی از قدر نشناسی مشکل دارند، میتوانند از یک مشاور با تجربه و آگاه کمک بگیرند. کمترین کاری که مشاور و زوج درمانگر می تواند برای شما انجام دهد این است که پس از یکی دو جلسه با همکاری خود شما، چنان چشمتان را به دیدن زحمات طرف مقابل باز می کنند و چنان در کسب راهکارها و مهارت های قدردانی و قدرشناسی کمکتان می کنند که اثراتش را در رفتار خود و گرم شدن کانون زندگی خانوادگی تان احساس خواهید کرد. البته به این موضوع هم اشاره کنیم که ما هیچگاه نمی خواهیم بر روی بی تعهدی ها و بی مسئولیتی های یک طرف که باعث ایجاد زحمت مضاعف برای طرف دیگر می شود سرپوش گذاشته و نادیده اش بگیریم. اگر واقعاً یکی از زوجین در زندگی مشترک زحمت نمی کشد و تلاش نمی کند، فی الواقع باید در روش های زوج درمانی رفتار او را مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم که این بی انگیزگی ریشه در کجا و در چه موضوعی دارد!؟ اما در تمامی زندگی های نرمال توصیه ی ما به همسران این است که چشم خود را به روی زحمات همسرشان باز نگه داشته و زبانشان را نیز در قدردانی و قدرشناسی از او گویا نگهدارند.
برای شما آرزوی زندگی گرم و شیرین نموده و امید داریم که موفق و پیروز باشید.
تألیف، تهیه و تنظیم: فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی،مدرس و مشاور امور خانواده