هفته گذشته مطلب ما پس از بررسی مقایسه و رابطه ی اعتماد به نفس با عزت نفس، به راه ها و روش های افزایش اعتماد به نفس رسید که در این هفته آن را دنبال خواهیم کرد. نکته ی یادآوری که لازم است آن را خاطرنشان سازیم این است که گفته شد اعتماد به نفس یکی از عناصر سازنده عزت نفس است و این باور در انجام کارها می تواند باعث افزایش عزت نفس نیز گردد به شرطی که با احساس ارزشمندی و شایستگی همراه شود.
راه های افزایش اعتماد به نفس
بد نیست بار دیگر تعریف اعتماد به نفس را با هم مرور کنیم. همه ما واژه اعتماد به نفس را بارها شنیده ایم و یا افرادی را که به دنبال تقویت اعتماد به نفس خود هستند را دیده ایم. اما واقعاً اعتماد به نفس چیست؟ از کجا بفهمیم اعتماد به نفس داریم یا نه؟ آیا نداشتن اعتماد به نفس منجر به کاهش کیفیت زندگی ما می شود؟
در تعریف اعتماد به نفس آمده است که آن باور درونی به توانایی های خود و قضاوت ما نسبت به خودمان است که می تواند در انجام موفقیت آمیز کارها بسیار موثر باشد. اعتماد به نفس می تواند به یک حس کلی اعتماد در توانایی ما برای کنترل زندگی اشاره داشته باشد و یا ممکن است واکنش در یک موقعیت خاص باشد. به عنوان مثال، ممکن است در زمینه خاصی از تخصص اعتماد به نفس بالایی داشته باشیم، اما در زمینه های دیگر اعتماد به نفس کمتری از خود نشان دهیم!
در تعریف دیگری از اعتماد به نفس آمده است: اعتقاد به اینکه فرد می تواند با موفقیت خواسته های یک کار را برآورده کند. پژوهش ها و همچنین تجربه ی روان شناسان و روانپزشکان نشان می دهد که وجود اعتماد به نفس برای سلامتی و رفاه روانی انسان بسیار ضرورت دارد. بنابر این توصیه می کنیم مراقب خودگویی ها و صحبت های درونی خود باشیم که چه تلقی نسبت به خود داریم؟ از نگرش مثبت و سازنده به جای گزاره های منفی و خودانتقادی استفاده کنیم و بدانیم که هر چه این خودگویی ها و تعابیر درونی مثبت باشند بر روی افزایش اعتماد به نفس ما تأثیر بیشتری دارند.
همچنین توصیه جدی می شود که مراقب ارتباطات روزمره خود باشیم و هر چه بیشتر با افراد محبوب و حمایت‌کننده که به ما و توانایی های ما اعتقاد دارند و به اصطلاح قبولمان دارند و توانایی های ما را به رخ ما می کشند و یادآوری می کنند ارتباط برقرار کنیم و از هم نشینی و دوستی با افراد منفی باف که حس بدی به ما می دهند خودداری کنیم.
جالب است که بدانیم داشتن خواب خوب و کافی، تغذیه مناسب و سالم، ورزش و تفریحات با نشاط آن هم با دوستان یکرنگ و صمیمی و مثبت اندیش تأثیر زیادی در افزایش اعتماد به نفس در ما دارند.
اگر اهداف خود را در زندگی به درستی تعریف کنیم و برای دستیابی به آنها تلاش کنیم مطمئناً به سطح اعتماد به نفس خوبی دست پیدا می کنیم. پس با تعیین اهداف و دستیابی به آنها، اعتماد به نفس خود را تقویت کنیم.
چنانچه روی امور مثبت و توانایی ها و همچنین رفتارهای قابل تغییر در خودمان تمرکز کنیم و اینکه از خودمان انتظارات متناسبی داشته باشیم و خاطرات و تجربیات موفق خود را مرور کرده و برای خودمان یادآوری کنیم و از دستاوردها و خصوصیات مثبتمان قدردانی کرده و به چیزی که هستیم افتخار کنیم، همه می تواند در افزایش اعتماد به نفس در ما موثر واقع شوند.
از سوی دیگر لازم است تا با نگرانی ها و ترس های خود نیز مواجه شده و بر آنها غلبه کنیم. مثلاً اگر هنوز برای ارائه نظرات خود در جمع احساس خوبی نداریم بدانیم که افزایش اعتماد به نفس در جمع یک فرایند طولانی است و نیازمند صبر و تمرین است. همچنین بالا بردن اعتماد به نفس در جمع می‌تواند یک فرایند تدریجی باشد، که نیازمند تمرین، تلاش و تجربه است. تمرین و آمادگی در زمینه‌هایی که برای ما اهمیت دارند، می‌تواند اعتماد به نفس ما را در جمع افزایش دهد. به عنوان مثال، اگر می خواهیم در جمع صحبت کنیم حتماً لازم است تا با تمرین و آماده‌سازی قبلی، به اطمینان بیشتری در خود برای ارائه مطلب برسیم.
برقراری و حفظ روابط مثبت با دیگران می‌تواند به ما در افزایش اعتماد به نفس در جمع کمک کند. ایجاد ارتباطات معنادار، شرکت در فعالیت‌های گروهی و ارتقاء مهارت‌های ارتباطی می‌تواند موثر باشد.
خوب است که این موضوع را به خودمان یادآوری کنیم که هیچکس کامل نیست و همه اشتباه می‌کنند. قبول کردن خطا و اشتباهات خود و یادگیری از آنها می‌تواند به ما کمک کند تا اعتماد به نفس خود را در جمع افزایش دهیم. به جای انتقاد از خودمان، بهتر است به سوی بهبود و رشد خود آن هم تدریجی و گام به گام حرکت کنیم. موفق باشید.
اقتباس، تهیه و تنظیم: فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی: مدرس و مشاور امور خانواده
