سلام بر همراهان همیشگی
امید است در پایان ماه مبارک رمضان که تعداد زیادی از افراد در این ماه به امور معنوی خود بیشتر می پردازند، شاهد تظاهرات رفتاری مثبتی در دل خانواده ها و در سطح جامعه باشیم.
اینکه باهم رفتاری آرام تر و مهربانانه تر داشته باشیم. اینکه بر میزان صبر و صبوری ما افزوده شده باشد و اینکه هر چه بیشتر به فکر دیگران هم باشیم.
اگر می گوییم به فکر دیگران هم باشیم به این دلیل است که معمولاً انسان ها بیشتر خود و خانواده ی خود را می‌بینند و احتمال اینکه از رسیدن به احوال دیگران غافل شویم خیلی زیاد است.
اجازه دهید به دنبال طرح این انتظار که خواهان بهتر شدن حال خود و سپس خانواده و جامعه هستیم، به واکاوی بیشتری در مورد تاثیرات پرداختن به معنوی بپردازیم:
تأثیر شگرف معنویت بر رفتار انسان
قبلاً هم گفتیم که بررسی ها نشان می دهد انسان هایی که بطور منظم به امور معنوی زندگی خود توجه می کنند و خالصانه با خدای خود ارتباط برقرار کرده و اهل نماز، نیایش و دعای خالصانه می باشند گویی در سفری به سوی آرامش و تعالی هستند که از این طریق رفتار و گفتار خود را نیز ارتقاء می دهند.
معنویت، گوهری گرانبها در تار و پود وجود انسان، نقشی بی‌بدیل در شکل‌دهی رفتار و ارتقای کیفیت زندگی او ایفا می‌کند. این مفهوم ژرف، فراتر از باورهای مذهبی و مناسک سنتی، به جستجوی معنای زندگی، ارتباط با نیرویی برتر و پرورش ارزش‌های انسانی می‌پردازد. در دنیای پرهیاهوی امروز، پرداختن به امور معنوی، همچون پناهگاهی امن؛ آرامش و تعادل را برای انسان می تواند به ارمغان آورد و او را در مسیر تعالی و رشد فردی هدایت کند.
معنویت، همچون مرهمی شفابخش، بر زخم‌های روان انسان ها می نشیند و آنها را آرام آرام التیام می‌بخشد. قبلاً نیز اشاراتی داشتیم مبنی بر اینکه مطالعات علمی نشان داده‌اند افراد معنوی، کمتر در معرض استرس، اضطراب و افسردگی قرار دارند. ارتباط با نیرویی برتر، حس امید و معنای زندگی را تقویت کرده و تاب‌آوری در برابر سختی‌ها را افزایش می‌دهد. مراقبه، دعا و نیایش، همچون بارانی آرامش‌بخش، ذهن را از دغدغه‌ها پاک کرده و زمینه‌ای برای آرامش درونی فراهم می‌سازد.
همچنین معنویت، پلی مستحکم بین انسان‌ها ایجاد می‌کند. افراد معنوی، با قلبی سرشار از همدلی و شفقت، به یاری دیگران می‌شتابند و روابطی عمیق و معنادار برقرار می‌کنند. ارزش‌های اخلاقی همچون صداقت، عدالت و مهربانی، چراغ راه آنان در تعامل با دیگران است. حس مسئولیت‌پذیری در قبال جامعه، آنان را به مشارکت در فعالیت‌های خیرخواهانه و تلاش برای بهبود زندگی دیگران سوق می‌دهد.
بنابراین می توان گفت که معنویت، قطب‌نمایی است که انسان را در مسیر درست هدایت می‌کند. افراد معنوی، با خودآگاهی عمیق و درک ارزش‌های والای انسانی، تصمیماتی آگاهانه و اخلاقی اتخاذ می‌کنند. آنان، با پرهیز از رفتارهای پرخطر و آسیب‌زا، به سلامت جسم و روان خود و جامعه اهمیت می‌دهند چرا که معنویت، به زندگی انسان معنا و مفهوم می‌بخشد. افراد معنوی، با یافتن هدف والاتری برای زندگی، احساس رضایت و خشنودی بیشتری را تجربه می‌کنند. آنان، با ارتباط با نیرویی برتر و پیروی از ارزش‌های معنوی، آرامش درونی را در قلب خود احساس می‌کنند.
اکنون بد نیست مروری داشته باشیم به راه‌های مختلف پرداختن به امور معنوی:
مراقبه و مدیتیشن تمرینات مراقبه و مدیتیشن، همچون آبی زلال، ذهن را پاک و ارتباط با خود را تقویت کرده و در او ذهن آگاهی ایجاد می نماید.
نماز، دعا و نیایش
دعا و نیایش، همچون نجواهای عاشقانه بخصوص در خلوت و نیمه های شب و سحرگاهان، ارتباط با نیروی برتر را برقرار کرده و آرامش و احساس حمایت را به ارمغان می‌آورد.
مطالعه متون مقدس و معنوی همچون قرآن و نهج‌البلاغه
مطالعه متون مقدس و معنوی، همچون گنجینه‌ای ارزشمند، درک عمیق‌تری از ارزش‌ها و باورهای معنوی را فراهم می‌سازد.
خدمت به دیگران
کمک به دیگران و انجام کارهای خیر، همچون بذری نیکو، حس هدفمندی و ارتباط با ارزش‌های معنوی را تقویت می‌کند.
طبیعت گردی و تفکر در آیات الهی
تفکر در طبیعت و آیات الهی، همچون سفری روحانی، باورها را تقویت کرده و آرامش روح را به ارمغان می‌آورد.
توجه به امور هنری
امور هنری همچون نقاشی، موسیقی، خطاطی و ... می تواند روح انسان را لطیف و شفاف نماید و حس آرامش را در درون او پدید آورد.
در نهایت، پرداختن به امور معنوی، سفری شخصی و منحصر به فرد است. هر فرد می‌تواند با توجه به باورها و ارزش‌های خود، راه‌های مناسب برای تقویت ارتباط با معنویت را پیدا کند. این سفر، سفری به سوی آرامش، تعالی و معنای عمیق زندگی است.
امید است ماه مبارک رمضان برای همه ی ما چنین سفری بوده باشد و باعث آرامش روح و روان و سلامت جسم و جان ما شده باشد و بر روابط انسانی تأثیرات مثبت خود را گذاشته باشد.
تهیه و تنظیم:
فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده