امید است در پایان ماه مبارک رمضان که تعداد زیادی از افراد در این ماه به امور معنوی خود بیشتر می پردازند، شاهد تظاهرات رفتاری مثبتی در دل خانواده ها و در سطح جامعه باشیم.
اینکه باهم رفتاری آرام تر و مهربانانه تر داشته باشیم. اینکه بر میزان صبر و صبوری ما افزوده شده باشد و اینکه هر چه بیشتر به فکر دیگران هم باشیم.
اگر می گوییم به فکر دیگران هم باشیم به این دلیل است که معمولاً انسان ها بیشتر خود و خانواده ی خود را می‌بینند و احتمال اینکه از رسیدن به احوال دیگران غافل شویم خیلی زیاد است.
اجازه دهید به دنبال طرح این انتظار که خواهان بهتر شدن حال خود و سپس خانواده و جامعه هستیم، به واکاوی بیشتری در مورد تاثیرات پرداختن به معنوی بپردازیم:
تأثیر شگرف معنویت بر رفتار انسان
قبلاً هم گفتیم که بررسی ها نشان می دهد انسان هایی که بطور منظم به امور معنوی زندگی خود توجه می کنند و خالصانه با خدای خود ارتباط برقرار کرده و اهل نماز، نیایش و دعای خالصانه می باشند گویی در سفری به سوی آرامش و تعالی هستند که از این طریق رفتار و گفتار خود را نیز ارتقاء می دهند.
معنویت، گوهری گرانبها در تار و پود وجود انسان، نقشی بی‌بدیل در شکل‌دهی رفتار و ارتقای کیفیت زندگی او ایفا می‌کند. این مفهوم ژرف، فراتر از باورهای مذهبی و مناسک سنتی، به جستجوی معنای زندگی، ارتباط با نیرویی برتر و پرورش ارزش‌های انسانی می‌پردازد. در دنیای پرهیاهوی امروز، پرداختن به امور معنوی، همچون پناهگاهی امن؛ آرامش و تعادل را برای انسان می تواند به ارمغان آورد و او را در مسیر تعالی و رشد فردی هدایت کند.
معنویت، همچون مرهمی شفابخش، بر زخم‌های روان انسان ها می نشیند و آنها را آرام آرام التیام می‌بخشد. قبلاً نیز اشاراتی داشتیم مبنی بر اینکه مطالعات علمی نشان داده‌اند افراد معنوی، کمتر در معرض استرس، اضطراب و افسردگی قرار دارند. ارتباط با نیرویی برتر، حس امید و معنای زندگی را تقویت کرده و تاب‌آوری در برابر سختی‌ها را افزایش می‌دهد. مراقبه، دعا و نیایش، همچون بارانی آرامش‌بخش، ذهن را از دغدغه‌ها پاک کرده و زمینه‌ای برای آرامش درونی فراهم می‌سازد.
همچنین معنویت، پلی مستحکم بین انسان‌ها ایجاد می‌کند. افراد معنوی، با قلبی سرشار از همدلی و شفقت، به یاری دیگران می‌شتابند و روابطی عمیق و معنادار برقرار می‌کنند. ارزش‌های اخلاقی همچون صداقت، عدالت و مهربانی، چراغ راه آنان در تعامل با دیگران است. حس مسئولیت‌پذیری در قبال جامعه، آنان را به مشارکت در فعالیت‌های خیرخواهانه و تلاش برای بهبود زندگی دیگران سوق می‌دهد.
بنابراین می توان گفت که معنویت، قطب‌نمایی است که انسان را در مسیر درست هدایت می‌کند. افراد معنوی، با خودآگاهی عمیق و درک ارزش‌های والای انسانی، تصمیماتی آگاهانه و اخلاقی اتخاذ می‌کنند. آنان، با پرهیز از رفتارهای پرخطر و آسیب‌زا، به سلامت جسم و روان خود و جامعه اهمیت می‌دهند چرا که معنویت، به زندگی انسان معنا و مفهوم می‌بخشد. افراد معنوی، با یافتن هدف والاتری برای زندگی، احساس رضایت و خشنودی بیشتری را تجربه می‌کنند. آنان، با ارتباط با نیرویی برتر و پیروی از ارزش‌های معنوی، آرامش درونی را در قلب خود احساس می‌کنند.
اکنون بد نیست مروری داشته باشیم به راه‌های مختلف پرداختن به امور معنوی:
مراقبه و مدیتیشن تمرینات مراقبه و مدیتیشن، همچون آبی زلال، ذهن را پاک و ارتباط با خود را تقویت کرده و در او ذهن آگاهی ایجاد می نماید.
نماز، دعا و نیایش
دعا و نیایش، همچون نجواهای عاشقانه بخصوص در خلوت و نیمه های شب و سحرگاهان، ارتباط با نیروی برتر را برقرار کرده و آرامش و احساس حمایت را به ارمغان می‌آورد.
مطالعه متون مقدس و معنوی همچون قرآن و نهج‌البلاغه
مطالعه متون مقدس و معنوی، همچون گنجینه‌ای ارزشمند، درک عمیق‌تری از ارزش‌ها و باورهای معنوی را فراهم می‌سازد.
خدمت به دیگران
کمک به دیگران و انجام کارهای خیر، همچون بذری نیکو، حس هدفمندی و ارتباط با ارزش‌های معنوی را تقویت می‌کند.
طبیعت گردی و تفکر در آیات الهی
تفکر در طبیعت و آیات الهی، همچون سفری روحانی، باورها را تقویت کرده و آرامش روح را به ارمغان می‌آورد.
توجه به امور هنری
امور هنری همچون نقاشی، موسیقی، خطاطی و ... می تواند روح انسان را لطیف و شفاف نماید و حس آرامش را در درون او پدید آورد.
در نهایت، پرداختن به امور معنوی، سفری شخصی و منحصر به فرد است. هر فرد می‌تواند با توجه به باورها و ارزش‌های خود، راه‌های مناسب برای تقویت ارتباط با معنویت را پیدا کند. این سفر، سفری به سوی آرامش، تعالی و معنای عمیق زندگی است.
امید است ماه مبارک رمضان برای همه ی ما چنین سفری بوده باشد و باعث آرامش روح و روان و سلامت جسم و جان ما شده باشد و بر روابط انسانی تأثیرات مثبت خود را گذاشته باشد.
تهیه و تنظیم:
فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده
