سلام این هفته بدون شک به بزرگمردی تعلق می گیرد که وصف بزرگی هایش نه تنها در دنیای تشیع و اسلام، بلکه در سراسر عالم پیچیده و کمتر انسان آزاده ایست که سر تعظیم در برابر بزرگی های امام حسین (ع) و خانواده و یارانش فرود نیاورد.
تاکنون حتماً شنیده اید که حرکت انقلابی امام حسین (ع) که در عدم بیعت با ظلم زمان انجام شد، دارای ابعاد گوناگونی بوده است که با توجه به رویکرد ستون هنر زندگی، برآن هستیم تا بعد خانوادگی جنبش کربلا را با هم مروری کرده و در اینجا به شخصیت امام حسین (ع) به عنوان یک همسر و یک پدر نگاه کنیم.
بی شک این امام شهید، همچون جد، پدر، مادر،خواهران، برادران و فرزندانش، از چنان شخصیت برجسته ای برخوردار بوده که در یک کلمه می توان به آنها صفت «انسان بزرگ» به تمام معنای کلمه را اطلاق نمود.
این بزرگی در تمامی رفتار و گفتار این بزرگان در طول زندگی پر برکت ایشان و همچنین در ارتباط با همه انسان ها و از جمله اعضای خانواده قابل رویت است:
🔴 رابطه امام حسین (ع) با اعضای خانواده اش
آن واژه «بزرگ» که همواره پس از شنیدن نام این بزرگواران به ذهن و دل انسان متبادر می شود به دلیل نوع تکریم و احترام و محبتی است که در لحظه لحظه زندگی این عزیزان به همه مخلوقات خدا ابراز شده و در زندگینامه ایشان ثبت و ضبط بوده و نقل آن دهان به دهان و سینه به سینه به ما رسیده است.
تکریم و محبتی که شامل همگان است، بدیهی است که نسبت به خانواده نیز مطرح می باشد و همین است که این نوع رفتار در یک خانواده، اساس بالندگی است. اینکه نحوه صدا زدن، نوع تعامل و شیوه درخواست نسبت به خواسته ای و ارتباطات روزمره با اعضای خانواده باید همراه با تکریم و احترام باشد، موضوع مهمی است که رعایت آن تنها از دست انسان های بزرگ و باکرامت برمی آید. در این بین عنصر اعتماد نیز نقش اساسی در نوع تعامل اعضای خانواده با یکدیگر دارد. بنابراین میتوان گفت تکریم، محبت و اعتماد سه گزارهای است که هر خانوادهای برای تقویت بنیانهای خود به آن احتیاج دارد.
درباره برخورد امام حسین(ع) با فرزندانشان نکات تاریخی زیادی چه قبل و چه پس از قیامشان مشاهده میکنیم. در روایتی میخوانیم امام سجاد(ع) بچهسال بودند، وارد مجلسی شدند که امام حسین(ع) و دیگران حضور داشتند. امام وقتی آن حضرت را مشاهده کرد ایشان را در آغوش گرفت و بر گونههای امام سجاد(ع) بوسه زد. به امام عرضه داشتند گویی مدت زیادی است از فرزند خود دور بودید. امام فرمود اتفاقاً تازه از منزل بیرون آمدم منتها ما اهلبیت(ع) نسبت به خانواده خود مهربانیم.
جالب است که در کوران واقعه عاشورا و در گرماگرم نبرد سخت و سهمگین آن روز نیز ذره ای از توجه امام حسین ع به این موضوع کاسته نشده ومحبت امام حسین(ع) به خانواده در سختترین شرایط نبرد تداوم داشته است؛ در آنجا که جوان رشید خود حضرت علی اکبر را به میدان می فرستد، همان تکریم و محبت و احترام همیشگی را در این رابطه ی پدر و پسری لحاظ کرده و در وداع آخر نیز ما را متوجه این موضوع می گرداند که حفظ ادب و احترام در عین محبت و دلدادگی به فرزند حتی در بحران و گیر و دار جنگ، جایگاه خود را دارد!
نکته حائز اهمیت این است که بروز اخلاق کریمانه و بزرگوارانه در قبال خانواده از سوی امام حسین(ع) در سخت ترین و دشوارترین شرایط روز عاشورا هم جلوه داشت؛ به عنوان نمونه، برخورد ایشان در قبال فرزندش سکینه در یکی از صحنههای سخت عاشورا جالب توجه است؛ زمانی که امام قصد ورود به آخرین نبرد خویش با دشمن را داشتند، با خانواده و اقوام وداع کردند. در آستانه ورود به میدان، دخترشان سکینه را مشاهده کردند که جلوی اسبشان را گرفته بود. امام(ع) ملاحظه عواطف دخترشان را کردند و از اسب پیاده شدند. باز به این مقدار کفایت نکردند و به خاطر مراعات حال دخترشان، روی خاک نشستند. زیر باران تیر و در این مشکلات و بین این همه بدنهای قطعه قطعه، امام حسین(ع) ملاحظه عواطف دخترشان را داشتند. از این رو میتوان نتیجه گرفت در سختترین شرایط باید ملاحظه خانواده را داشت. فرد صالح، فردی است که در تمام اوضاع و احوال با اطرافیان به ویژه خانواده با ملاطفت برخورد میکند.
گاهی اتفاق میافتد انسان در شرایط سخت زندگی با دستاندازهای اخلاقی و رفتاری مواجه میشود، اما انسان های بزرگ و در اوج آنها اهلبیت(ع) که الگوهای بشری هستند، در سختترین شرایط زندگی نیز تغییری در خُلق و خویشان ایجاد نمیشد.
البته باید این نکته مهم در خاطرمان باشد هر گاه سخن به این نکات خاص و ویژه از زندگی پیامبران و امامان می رسد همواره باید بر نقش الگویی ایشان تأکید کرد تا مبادا آنان را از خود دور دانسته و تمرین و تکرار آنچه که آنان انجام دادهاند را دور از خود و همه انسان ها بدانیم! نخیر، اتفاقاً در آموزه های دینی بر روی الگو بودن این بزرگان برای زندگی بشر تأکیدهای فراوان شده است!
امید است تا نور هدایت این الگوهای روشن بشری با پیروی از آموزه های ارزشمندشان، همواره بر زندگی همه ما بتابد. آمین🙏
تهیه، تنظیم و اقتباس:
فاطمه موسوی، روان شناس
شاهین نوش آبادی، مشاور امور خانواده